Essay on Raksha Bandhan in Marathi हा निबंध आम्ही तुम्हाला वेगवेगळ्या शब्दांत लिहून देणार आहोत. तुम्ही यापैकी कोणताही निबंध तुमच्या परीक्षेमध्ये वापरू शकता.
आपला देशात अनेक विविध सण विविध प्रकारे साजरे केले जातात. रक्षाबंधन हा या महत्वाच्या सणांपैकीच एक आहे. श्रावणाचे सौंदर्य चारही बाजूंना पसरलेले असताना पौर्णिमेच्या दिवशी रक्षाबंधनाचा हा सण साजरा केला जातो.
रक्षाबंधन वर १० ओळीत मराठी निबंध 10 lines on Raksha Bandhan Essay in Marathi
Set 1 is helpful for students of Classes 1, 2, 3 and 4.
- रक्षाबंधन हा भारतातील एक पवित्र आणि प्रसिद्ध सण आहे, ज्याला हिंदूच नव्हे तर इतर धर्माचे लोकही मोठ्या आनंदाने आणि उत्साहाने साजरा करतात.
- हा सण दरवर्षी श्रावण महिन्याच्या पौर्णिमेला म्हणजे जुलै किंवा ऑगस्ट महिन्यात साजरा केला जातो.
- हा सण रक्षाबंधन, राखी पौर्णिमा, नारळी पौर्णिमा अशा विविध नावांनी ओळखला जातो.
- हा सण प्रामुख्याने भाऊ-बहिणीच्या प्रेमाचा सण आहे.
- या दिवशी बहिण आपल्या भावाला राखी बांधून त्याच्या रक्षणासाठी प्रार्थना करते.
- या बदल्यात भाऊ आपल्या बहिणीला भेटवस्तू देतो व तिच्या रक्षणाचे वचन देतो.
- ज्या बहिणींचे भाऊ दूर राहतात, त्या भावाला कुरियरद्वारे राखी पाठवतात.
- या दिवशी लोक नवीन कपडे घालतात आणि घरात अनेक चांगले पदार्थ बनवतात.
- हा सण केवळ भारतातच नव्हे तर परदेशातही साजरा केला जातो.
- बहिण-भाऊ यांचे नाते आणि त्यांच्यातील पवित्र प्रेम अधिक दृढ करण्यासाठी हा सण साजरा केला जातो.
रक्षाबंधन मराठी निबंध Essay on Raksha Bandhan in Marathi (१०० शब्दांत)
Set 2 is helpful for students of Classes 5, 6, 7 and 8.
रक्षाबंधन हा भारतातील प्रमुख सणांपैकी एक आहे. हिंदू दिनदर्शिकेनुसार हा सण श्रावण महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो. हा सण दरवर्षी मोठया उत्साहाने साजरा केला जातो. या सणाला ‘नारळी पौर्णिमा’ असेही म्हटले जाते.
रक्षाबंधनाचा हा सण भाऊ आणि बहिणीचे प्रेम आणि कर्तव्याच्या नातेसंबंधास समर्पित आहे. या दिवशी बहिण आपल्या भावाच्या उजव्या मनगटावर राखी बांधते. ही राखी म्हणजे त्यांच्या नात्याचे आणि त्यांच्यातील प्रेमाचे प्रतिक असते. बहिण आपल्या भावाच्या दीर्घायुष्यासाठी देवाजवळ प्रार्थना करते, भाऊ बहिणीला बदल्यात चांगली भेटवस्तू देऊन बहिणीच्या रक्षणाचे वचन देतो.
या दिवशी लोक पंचपक्वान बनवून आनंद साजरा करतात. बहिण आपल्या भावाला प्रेमाने गोड खाऊ घालते. एकंदरीत रक्षाबंधन हा सण आपण बहिण-भावाचे नाते अधिक मजबूत करण्यासाठी साजरा केला जातो.
रक्षाबंधन मराठी निबंध Essay on Raksha Bandhan in Marathi (२०० शब्दांत)
Set 3 is helpful for students of Classes 9, and 10.
हिंदू श्रावण महिना हा सणांचा महिना म्हणून ओळखला जातो. या महिन्यात अनेक महत्वाचे सण साजरे केले जातात. या महत्वाच्या सणांपैकी एक सण म्हणजे रक्षाबंधन. रक्षाबंधन हा सण बहिण-भावाच्या पवित्र प्रेमाचे प्रतीक आहे. हा सण श्रावण पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो.
या दिवशी बहिण आपल्या भावाच्या मनगटावर राखी बांधते आणि त्याच्या दीर्घायुष्यासाठी प्रार्थना करते आणि त्याला भावी आयुष्यासाठी शुभेच्छा देते, तर भाऊ आपल्या बहिणीला भेटवस्तू देऊन तिचे रक्षण करण्याचे वचन देतो.
राखीचा हा सण संपूर्ण भारतात साजरा केला जातो. शतकानुशतके आपण हा उत्सव साजरा करत आहोत आणि वर्षानुवर्षे या सणाचे महत्व आणखी वाढत आहे. या सणामुळे भाऊ-बहिणीचे नाते अधिक मजबूत होते.
इतिहासातील अनेक उदाहरणे आपल्याला भाऊ बहिणीच्या नात्याचे आणि रक्षाबंधनाचे महत्व सांगतात. सन १९३५ मध्ये बहादूरशहाने मेवाडच्या राणी कर्मावतीवर हल्ला केला तेव्हा राणीने आपल्या राज्याच्या संरक्षणासाठी मुघल बादशाह हुमायूंकडे राखी पाठवून मदतीची विनंती केली. राणी कर्मावती स्वत: शूर योद्धा असल्याने त्यांनी स्वत: बहादूरशहाचा सामना करण्यासाठी रणांगणात उडी घेतली, आणि हुमायूंचा पाठिंब्याने त्यांना यश मिळवून दिले. या उदाहरणाने आपल्याला या सोनेरी घाग्याचे महत्व समजते.
हा सण भाऊ-बहिणीसाठी खास असतो. या दिवशी प्रत्येकजण नवीन कपडे परिधान करतात, बहिणी आपल्या भावासाठी विविध पदार्थ बनवून त्यांना खायला घालतात. प्रत्येकाचे हृदय आनंद आणि उत्साहाने भरलेले असते, संपूर्ण दिवस भाऊ बहिण आनंदाने घालवतात.
अशा प्रकारे भाऊ-बहिणीचे प्रेम, ऐक्य आणि विश्वासाचे प्रतिक असलेला हा सण त्यांच्या आयुष्यात आनंदाचा प्रवाह घेऊन येतो.
रक्षाबंधन मराठी निबंध Essay on Raksha Bandhan in Marathi (३०० शब्दांत)
Set 4 is helpful for students of Classes 11, 12 and Competitive Exams.
आपला देशात अनेक विविध सण विविध प्रकारे साजरे केले जातात. रक्षाबंधन हा या महत्वाच्या सणांपैकीच एक आहे. श्रावणाचे सौंदर्य चारही बाजूंना पसरलेले असताना पौर्णिमेच्या दिवशी रक्षाबंधनाचा हा सण साजरा केला जातो.
भाऊ बहिणीचे नाते
बहिण-भावाचे नाते अतुलनीय आहे, एकमेकांसाठी काहीही करण्यास ते कधीही मागेपुढे पाहत नाहीत. जसजसे ते मोठे होतात तसतसे त्यांचे नाते अधिक दृढ होते. याच पवित्र नात्याचे प्रतिक असलेला हा सण भाऊ-बहिणीसाठी खूप खास असतो. हा सण त्यांच्या या पवित्र नात्याला अधिक घट्ट करण्यासाठी साजरा केला जातो.
या दिवशी बहिण आपल्या भावाच्या उजव्या मनगटावर राखी बांधते आणि त्याच्यासाठी देवाकडे प्रार्थना करते. भाऊ आपल्या बहिणीला भेटवस्तू देऊन तिचे अभिवादन करतो आणि तिचे रक्षण करण्याचे तिला वचन देतो.
संबंधित पौराणिक कथा
राखीचा सण कधी सुरू झाला हे कोणाला माहिती नाही. परंतु, भविष्य पुराणात असे वर्णन आहे की जेव्हा देव आणि राक्षस यांच्यात युद्धास प्रारंभ झाला तेव्हा राक्षस देवांवर प्रभुत्व मिळवू लागले. भगवान इंद्र घाबरून बृहस्पतिकडे गेले. इंद्राची पत्नी इंद्राणी हे सगळे ऐकले आणि तिने मंत्रांच्या शक्तीने रेशीम धागा पवित्र केला आणि तो आपल्या पतीच्या हातात ब्राह्मणांच्या हस्ते बांधला. योगायोग म्हणजे तो श्रावण पौर्णिमेचा दिवस होता. लोकांचा असा विश्वास आहे की या धाग्याच्या मंत्र सामर्थ्यानेच या युद्धात इंद्र विजयी झाला होता.
श्रावण पौर्णिमेच्या दिवशी त्याच दिवसापासून हा धागा म्हणजे राखी बांधण्याची प्रथा सुरू आहे. हा धागा संपत्ती, शक्ती, आनंद आणि विजय देण्यात पूर्णपणे सक्षम मानला जातो.
ऐतिहासिक संदर्भ
जेव्हा राजपूत युद्धाला जात असत तेव्हा स्त्रिया त्यांच्या कपाळावर कुमकुम टिळक बांधत असत आणि धागा विजयश्रीसमवेत परत आणेल या विश्वासाने हातात रेशीम धागा बांधत असत. या राखीशी संबंधित आणखी एक प्रसिद्ध कथा, असे म्हटले जाते की मेवाडची राणी, कर्मावती यांना बहादूरशहाने मेवाडवर हल्ला केल्याची पूर्व सूचना मिळाली. राणीला लढाई करता येत नव्हती, म्हणून त्यांनी मुघल सम्राट हुमायूंकडे राखी पाठवली आणि संरक्षणाची मागणी केली. हुमायूने मुसलमान असूनही राखीची लाज राखली आणि मेवाड गाठले आणि मेवाडच्या वतीने बहादूरशहाविरूद्ध लढाई केली आणि कर्मावती व त्यांच्या राज्याचे रक्षण केले.
रक्षाबंधनाचे महत्व
आज हा उत्सव आपल्या संस्कृतीचे वैशिष्ट्य आहे आणि प्रत्येक भारतीयाला या सणाला अभिमान आहे. ही अतिशय लज्जास्पद गोष्ट आहे की ज्या देशात स्त्रीला देवीसमान मानले जाते तेथे स्त्री-भ्रूणहत्येची प्रकरणे होतात. हा सण आपल्याला बहिणींचे आपल्या जीवनात किती महत्त्व आहे याची देखील जाणीवही करून देतो. म्हणूनच या उदात्त आणि पवित्र सणाचे रक्षण करून नैतिक भावनेने आपण त्याला आनंदात साजरा केला पाहिजे.
रक्षाबंधन मराठी निबंध Essay on Raksha Bandhan in Marathi (४०० शब्दांत)
Set 5 is helpful for students of Classes 11, 12 and Competitive Exams.
येथे श्रावण महिना आला आहे. आपण पावसाचा आवाज, विजेचा प्रकाश आणि काळ्या ढगांची गर्जना ऐकु येत आहे. कोरड्या-तहानलेल्या पृथ्वीची तहान पावसाने ओसंडून घेतली आणि तिचे क्षेत्र हिरवेगार केले. हिरवीगार झाडे आणि मस्त वाऱ्यासह वातावरण मोहित करत आहेत. आपण जिथे जिथे पहिले तिथे हिरवळ आहे. पक्ष्यांचा गोड आवाजही ऐकू येत आहे आणि काही पक्षी आपला राग वेगळ्या पद्धतीने गात आहेत.
पौराणिक कथा
या मोहक वातावरणात असा प्राणी कोणीही नसेल, ज्याचे मनाचे आनंदाने नाचण्याची इच्छा होणार नाही? म्हणून हिंदूंसाठी संपूर्ण श्रावण महिना हा ‘उत्सवाचा महिना’ असतो. नागपंचमी, रक्षाबंधन इत्यादी महत्वाचे सण या महिन्यात साजरे केले जातात. रक्षाबंधन हा या महिन्यातील सर्वात महत्वाचा आणि लोकप्रिय उत्सव आहे. हा ‘श्रावण पौर्णिमे’ला साजरा केला जातो. लोकांमध्ये त्याचे लोकप्रिय नाव ‘राखी पौर्णिमा’ आहे. वर्ण प्रणालीनुसार हा सण ब्राह्मणांचा आहे. इतर हिंदू उत्सवांप्रमाणेच, रक्षाबंधनाची अशी एक आख्यायिका आहे की एकदा राक्षसावर इंद्राने विजय मिळवला होता, इंद्राणीने श्रावणी पौर्णिमेच्या दिवशी ब्राह्मणांकडून इंद्रच्या हातात ‘रक्षासूत्र’ बांधला होता. परिणामी, इंद्राने लढाई जिंकली. रक्षाबंधन हा सण त्याच दिवसाच्या पवित्र स्मृतीत साजरा केला जातो.
रक्षाबंधनाचे महत्व
पौराणिक आणि धार्मिक महत्त्व व्यतिरिक्त या सणाला सामाजिक महत्त्व देखील आहे. केवळ भारतातच नव्हे तर जगभरातील बंधू-भगिनींचे प्रेम अत्यंत शुद्ध मानले जाते. या शुद्ध आपुलकीमुळे प्रत्येक भावाचे कर्तव्य आहे की त्याने आपल्या बहिणीचे रक्षण करण्याचे ओझे आपल्या खांद्यावर वाहून घेतले पाहिजे. रक्षाबंधनाच्या दिवशी प्रत्येक भारतीय बहिण आपल्या भावाच्या मनगटावर ‘रक्षासूत्र’ किंवा राखी बांधते, आणि जणू त्याला आठवण करून देते की तिच्या संरक्षणाची जबाबदारी त्याच्यावर आहे.
रक्षाबंधन हा सण या रूपात अनन्य आहे. आजही, प्रत्येक हिंदू भारतीयांच्या हृदयात तिच्या बहिणीने बांधलेली राखी प्राचीन काळाइतकेच महत्त्व आणि आदर आहे. रक्षाबंधनाच्या दिवशी लोक ब्राह्मणाच्या घरी जातात आणि पवित्र मंत्रांचा जप करताना त्यांच्या मनगटावर ‘रक्षासूत्र’ बांधतात. यजमान दक्षिणा इत्यादी देऊन ब्राह्मणचा सन्मान करतात.
भाऊ बहिणीचे प्रेम
रक्षाबंधनाच्या दिवशी प्रत्येक हिंदू बहिणी आपल्या भावाला राखी बांधते. रक्षाबंधनाच्या निमित्ताने प्रत्येक बहीण आपल्या भावाच्या कपाळावर कुंकू-अक्षता लावून त्याचे औक्षण करते आणि मिठाई खाऊ घालून त्याला दीर्घायुष्यासाठी शुभेच्छा देतो. आपल्या बहिणीला त्याच्या क्षमतेनुसार प्रेमळपणा आणि भेटवस्तू सादर करून भाऊ आपले प्रेमदेखील दर्शवितो.
परदेशात असलेल्या बंधूंना रक्षाबंधनाच्या निमित्ताने बहिणी राखी पाठवून प्रेम व आपुलकी दाखवतात. राखीचा सण सामाजिक समरसतेच्या दृष्टीने खूप उपयुक्त आहे. हा सण भाऊ आणि बहिणीला अतूट प्रेमात ठेवण्यास सक्षम आहे. रक्षाबंधन प्रत्येक बांधवाला आपले कर्तव्य आणि संरक्षणाची जबाबदारी पार पाडण्यासाठी प्रेरित करते. हा एक सामाजिक उत्सव आहे जो तरुण पुरुष आणि स्त्रियांना दिशाभूल करण्यापासून प्रतिबंधित करतो. त्यांच्या मनातील दूषित मानस नष्ट करण्यात मदत करतो.
राखीचे महत्व
जेव्हा एखादी भारतीय स्त्री पुरुषाला राखी बांधते आणि त्याला आपला भाऊ बनवते, तेव्हा तो पुरुष जन्मापर्यंत त्या राखीचा मान राखतो आणि तिचे संपूर्ण जीवनभर रक्षण करतो. त्यामुळे रक्षाबंधनाला विशेष महत्त्व आहे.
तर मित्रांनो, रक्षाबंधन मराठी निबंध Essay on Raksha Bandhan in Marathi Language हा निबंध तुम्हाला आवडलाच असेल तर तुम्ही तुमच्या मित्राला सुद्धा हा निबंध Share करू शकता, धन्यवाद.